Facebook ve Yahoo, bu hafta itibarıyla eğlenceli bir deney için güçlerini bir araya getirdiklerini açıkladılar. İkilinin amacı, 1967'de Harvard Üniversitesi öğretim üyelerinden psikolog Stanley Miligram'ın üzerinde çalıştığı “six degrees of seperation – altı adım uzak” deneyini yeniden test etmek. Söz konusu deney “Küçük Dünya” teorisinden geliştirilen ve dünya üzerinde birbirini hiç tanımayan iki kişinin doğru bağlantılarla altı adımda birbiriyle ilişkilendirilebileceği fikrini temel alıyor.
Stanley Miligram ünlü “six degrees of seperation” deneyini 1967'de belirli bir kişiye ulaşması gereken mektupları, farklı noktalarda yaşayan rastgele gönüllülere sadece arkadaş networklerinden yararlanarak ulaştırmaları talimatıyla vererek denemişti. Söz konusu deneyde yerlerine ulaşan mektupların 6 adımdan daha kısa bir yolla hedeflerini bulduğu saptansa da yerlerine bir türlü ulaşmayan ve kaybolan mektupların çokluğu deneyi tutarsız hale getirmişti. Yahoo ise 750 milyon üyeye ulaşan Facebook'tan yararlanarak söz konusu deneyi daha modern bir haliyle yeniden test etmeye karar verdi.
Yahoo'nun başlattığı bu eğlenceli deney, temel olarak Miligram'ın deneyiyle aynı şekilde işliyor. Yahoo sayfasından deneye başlayan gönüllüler Facebook'taki arkadaş ağlarını deney ağıyla ilişkilendiriyorlar. Sonrasında ise kendilerine “hedef bir kişiye” ulaştırılmak üzere bir mesaj veriliyor. Gönüllüler sadece Facebook networklerinden bir arkadaş seçerek ona mesajı veriyorlar. Mesajı alan kişi de, yine aynı hedefe ulaştırılmak üzere mesajı kendi networkündeki başka bir arkadaşına ulaştırıyor. Zincir bu şekilde devam ediyor ve verilen hedefe 6 adımda ulaşılıp ulaşılamayacağı saptanmaya çalışılıyor.
Ancak tam da bu noktada, yani 1967'de test edilmiş eğlenceli bir deneyin görünen amacından farklı bir de alt hedefi olduğu iddiası ortaya atılıyor. Bu iddia Facebook ve Yahoo mühendislerinin insanların davranışlarını inceleyerek birbirleriyle nasıl temas kurdukları hakkında daha detaylı bir veri elde etmeye çalıştığı düşüncesi. Her ne kadar hem Yahoo hem de Facebook yapılacak olan çalışmanın tamamıyla bilimsel bir amaçla yapıldığını ve sonuçların bir bilimsel makale olarak yayınlanacağını açıklamış olsalar da, “six degrees of seperation” testinin Facebook ve Yahoo'ya da davranışsal test ortamı yaratacağı çok açık.
Esasına bakarsanız, dünyadaki ilk online sosyal network uygulamalarından birisi de 1997 yılında kurulan SixDegrees.com sitesiydi. Ayrıca Six Degrees of Kevin Bacon adlı oyunda da tanıdığınız herhangi bir film yıldızının IMDB kayıtlarından bir şekilde (birlikte rol aldığı bir yıldızın başka bir filmdeki rolü vs..) 6 adımda Kevin Bacon ile ilişkilendirilebileceği gözler önüne serilmekteydi.
Yahoo'nun Facebook işbirliğinde oluşturduğu “Small World” deneyine katılıp katılmamak size kalmış. Elbette bu deney, oyunu oynanacaklar için oldukça eğlenceli olabilir. Ama iki firmaya da davranışsal test ortamı sağlama açısından kuşkusuz çok şey katacağı aşikar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder